Unnan river Sweden

Vissen in Zweden

In de corona tijd hebben wij enorm veel Zweedse films op Netflix gekeken. Prachtige taal, mooi land en zo ontstond het idee om een familievakantie in Zweden te gaan beleven. Mijn oorspronkelijke idee was om in Canadese kano’s een rivier af te zakken. Samen met mijn vrouw en zoons, en ’s avonds met de hengel een aanvulling op ons avondmaal te vangen. Deze vakantieplannen heb ik moeten laten varen want niet iedereen in mijn gezin was overtuigd dat dit de ideale vakantie invulling was. In plaats daarvan hebben we op verschillende plaatsen de bekende Zweedse houten huisjes gehuurd. Het vis-zwaartepunt van mijn vakantie zou liggen in de buurt tussen Mora en Idre. Ik kon via internet niet veel specifieke informatie vinden over het vissen in dit gebied, behalve dat het gebergte er alle rivieren heeft die gevoed worden door smeltwater. Het leek mij wel een goede plek gezien de blauwe adertjes en de hoogtestreepjes op Google-maps die steeds dichter op elkaar kwamen te liggen.

In mijn voorbereidingen liep ik ook even door mijn verzameling landkaarten. Ik heb de neiging om kaarten van eerdere vakanties te bewaren. Ik heb er niet echt veel aan maar alleen het zien van de kaarten brengt de leuke vakanties die ik beleefd heb weer tot leven. Tot mijn verbazing trof ik ook kaarten van Zweden aan, hoewel ik daar nooit geweest ben. Even was het mij een raadsel tot ik mij besefte dat het landkaarten waren die ik van Joost Stolk heb gekregen toen ik enige jaren terug op vakantie naar Noorwegen ging. Dit alles inclusief een handboek voor het vliegvissen in de Trysilelva. Een Noorse rivier net over de grens met Zweden. De vliegen die daar genoemd werden zaten ook reeds in mijn vliegendozen. Dus dat was een geruststelling. Ik had de periode daarvoor veel Zweedse vliegen gebonden die ik op het internet kon vinden.

Joost  ging elk jaar naar Zweden om te vissen en toen ik de kaarten uitvoerig bestudeerde zag ik dat bij bepaalde plaatsen met ballpoint kruizen stonden. Ook Mora en Idre stonden aangekruist. Nu was het niet mijn bedoeling zijn voetsporen te volgen of een in memoriam te schrijven maar vond het ook wel bijzonder dat deze oude vliegvisser misschien wel ooit in de zelfde wateren viste  waar ik deze zomer mijn lijnen zou gaan uitwerpen.

Na een korte periode met ons gezin in Stockholm waar we de Zweedse cultuur tot diep in onze neuzen hebben opgesnoven, vertrekken we naar Orsa. Het Vasamuseum met het door een Nederlandse scheepsbouwer gemaakte oorlogsschip heeft grote indruk gemaakt evenals het bezoek aan het oudste hengelsportwinkeltje van Stockholm. Mijn zoons zijn al weer vertrokken vanwege andere vakantieplannen en Renie en ik reizen samen verder. We hebben voor de komende dagen een stuga (Zweeds houten huisje) gehuurd. Ons huisje staat vlak aan de rivier de Unnan, niet ver van de plaats waar de Unnan de Oreålven instroomt. Al snel ziet ons huisje er uit als een vishut, hengels en vliegendozen op het stapelbed, vliegvisvest en waadpak en visnet onder handbereik.

De Unnan

Deze rivier heeft zijn oorsprong in het Bjurdammsberget en ontspringt op een hoogte van 650 meter. Met een lengte van c.a. 80 km is het een middellange rivier in Zweden. Qua breedte vergelijkbaar met de Kyll. De rivier heeft grote ronde stenen in de rivierbedding liggen wat het waden lastig maakt. De oevers zijn dicht begroeid en het verplaatsen kan via de bospaden langs de rivier of door de lopen over de boulders in de rivier zelf. De oevers zijn begroeid met bosbessen waar we ons te goed aan doen en heerlijk mee ontbijten.

De stenen bevatten zoals veel steensoorten in Zweden een hoog ijzergehalte wat maakt dat ze een typische roodbruine kleur hebben. Het lijkt alsof de river donker en troebel is maar niets is minder waar. Het water is kraakhelder en door het gebrek aan regenwater heeft het voor de tijd van het jaar een lage waterstand. Bij het keren van de stenen in de rivier ontdek ik dat er nauwelijks nimfen en larven in de rivier zijn. Ik vind wel eitjes die in een doorzichtige gel onder de stenen geplakt zitten. Wat dit is weet ik niet maar verder vind ik niets dat op leven lijkt. Ook zijn er 's avonds erg weinig insecten boven het water. De vistoont geen activiteit in het wateroppervlakte, dus geen draaiende of stijgende vis op de plaats waar je die zou verwachten. Ik vermoed dat de vis zich voedt met ingewaaide insecten, miertjes torretjes en dergelijke.

De Zweed die in de buurt ook een stuga huurt komt al 30 jaar op deze plek. Hij vertelde mij dat er heel moeilijk vis gevangen kan worden in de Unnan, juist nu omdat het water zo laag staat. Ook waren de plekken waar je vis kan vangen uitermate beperkt. Het best was, volgens hem, om rechts van de brug te gaan vissen. Wormen geven de grootste kans op succes. Ik bedankt deze vriendelijke man voor zijn adviezen.

Bij het Orsa Fiskecenter vertelde de eigenaar mij dat de Unnan niet de beste plaats is om vis te vangen. Te laag water, de hatches zijn al een maand geleden geweest en de vis is overal alleen met grote nimfen te vangen. Hij wees mij plaatsen aan die bijna een uur rijden bij mij vandaan lagen. Daar kon ik het beter proberen. Dat waren niet echt de geluiden die ik wilde horen en ik besluit om de komende dagen toch de Unnan onveilig te maken en daar te gaan vissen. Ik stond niet voor niets op steenworp afstand van een rivier..

Vlieg die ving

Het stuk van de rivier bij mijn huisje heeft lange riffles, grote boulders en is daardoor moeilijk bewaadbaar. De stroming is best stevig en het is maar een geluk dat de waterstand zo laag is. 10 cm hoger en ik denk niet dat ik zonder waadstok in de rivier had gedurfd. Ik zoek een steen uit in de rivier waarachter een mooie keerstroom staat.

Renie is een stukje meegelopen om foto’s te maken. Ik werp een droge vlieg aan een lange leader achter de steen en laat hem meedriften. Met de 2e worp stijgt er een vis resoluut en vergrijpt zich aan mijn vlieg. Kort daarna glijdt een wilde bruine forel in mijn netje. Geen monster, maar wel vis. Even later vang ik op die plaats enkele vlagzalmen en kom tot ontdekking dat de vis niet alleen achter de grote zichtbare stenen ligt. De vis is overal te vinden. Ik denk dat dit te maken heeft met de grote ronde stenen die verspreid liggen op de bodem. Die leveren een ideale fourageerplaats op voor de vissen. Daar waar ik ronde stenen zie liggen (bedankt mr. Polaroid) plaats ik mijn vlieg.

De meeste vissen die ik in de Unnan vang zijn vlagzalmen en een handje vol is bruine forel. Alle vis is wild en vissen worden droog gevangen. Het vissen met de nimf en een beetverklikker is kansloos omdat de stroomsnelheid in de bovenste waterlaag enorm hoog ligt. Verder stroomopwaarts tref ik rustige pools aan waar de nimf nog effectief had kunnen zijn. De streamer heb ik ook geprobeerd, door deze 'down and across' te vissen maar ook hier maakte dat door de stroomsnelheid de streamers als een speer door het water werd getrokken. Alleen omhoog binnenvissend had ik hier resultaat mee.

Het meeste succes had ik met een vlieg die ik als ‘mislukt’ al enige tijd geleden uit de vice heb gehaald. Te grote vleugels wapperen alle kanten op. Dat kan veel mooier. Maar elke keer als ik deze vlieg weer aanbond, dan was er een aanbeet. Inmiddels dreef de vlieg nauwelijks meer en moet ik het met een elastiek weer droog maken. Dat maakt vliegvissen zo leuk, sommige vliegen zijn gewoon beter. De superpupan deed het ook geweldig alleen moet ik de volgende keer ze van een Antron toefje voorzien. Zonder dat zijn die vliegen op donker water zoals de Unnan bijna onzichtbaar.

Op de dag van vertrek ben ik vroeg uit de veren en sta al snel weer in het koude water van de Unnan. Ik vis de succesvolle plekjes van de afgelopen dagen af omdat ik weet dat er hierna in deze vakantie niet veel meer zal komen van vliegvissen. Ik vang aardig wat vis en de tijd om uit het water te stappen komt dichterbij. Nog één worp, zeg ik al een tijdje tegen mijzelf. Totdat echt die laatste worp komt. En wat denkt je? Er stijgt een vis en ik haak hem. Het is de grootste vlagzalm die ik daar op de Unnan ving. Een mooi moment en heel goed om dan ook echt te stoppen. Met een heel tevreden gevoel stap ik uit de rivier.

De meren

De rest van de vakantie vis ik op meren, ik vang snoek en baars vanaf de kant en vanuit de kano. Leuk om te doen vooral omdat het water zo helder is dat je de baars van afstand kan zien hoe ze elkaar verdringen om in het kunstaas te happen. Zoals iedereen zegt, vissen kun je overal in Zweden en elke visserij is leuk maar….. vliegvissen op de rivier is nog wel het leukste!